Од историјата на титулата „Вселенски патријарх“

 ▪️ Претстоителот на Константинополската црква од VI век се титулира „Вселенски патријарх, Οἰκουμενικός Πατριάρχης“. Иако оваа титула се прикрепила за Константинополскиот архиепископ, нејзиниот носител во Православната црква не бил разбиран како патријарх на целата вселена. Со титулата „Вселенски патријарх“ во одредени документи се титулирале претстоителите на сите пет главни престоли на Византиската империја (Римскиот, Константинополскиот, Александрискиот, Антиохискиот и Ерусалимскиот). 

▪️ „Вселенски“ (на грчки οἰκουμένη, се чита „икумени“) означувало „империски“, односно она што се наоѓа на територијата на империјата. На пр., во следниот стих од Светото Писмо се подразбира дека императорот издал заповед да се направи попис по целата Римска империја, а не во целиот свет: „Бы‌сть же во дни‌ ты‌я, изы‌де повелѣ‌нiе от ке‌саря А‌вгуста написа‌ти всю‌ вселе‌нную (οἰκουμένην)“ (Лука 2, 1).

▪️ Во Правилото 28 од Четвртиот вселенски собор (451 г.) се вели:

„...сто и педесетте богољубезни епископи му признаа рамни права на светиот престол на Новиот Рим, расудувајќи правилно дека градот кој е удостоен да биде град на царот и на управителството, и кој има предности рамни на древниот царски Рим, и во црковните работи треба да биде возвишен како него и да биде втор по него...“

Значи, отците му даваат „предности, привилегии“ на Константинопол - да биде втор по Рим - врз основа на политичкиот статус што го добил кога станал „царствен“, главен град. Но, денес не само што Константинопол не е веќе „град на царот и управителството“, туку не постои ни Византиската империја, ни градот Константинопол.

▪️ Дури во XX век патријархот Мелетиј (Метаксакис) го воведува новото разбирање на таа титула како „сеопшт и прв без еднакви“.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Што се тоа уроци? Дали нечиј поглед може да има пресудно влијание на друг човек?

Меѓу многуте суевери ja кои се сретнуваат во животот на нашиот народ, а кои останале од времето на грубото паганство е и суеверието наречено – урочување, или вера во пресудно влијание на нечиј поглед, кој се прогласува за поглед со лошо око. Ова суеверие може да се сретне и меѓу образовани и меѓу необразовани луѓе. O д урочување се плашат и луѓе што веруваат и оние што малку веруваат, а понекогаш и оние што не веруваат. Зборот суеверие значи: празноверие. Празноверието пак, воопшто не е нешто празно, наивно или безопасно, бидејќи во пракса се покажува како исполнето со разорно дејство против човековото душевно здравје и меѓучовечките односи. Со зборот урокъ, етимолошки: у + рокъ, словенските народи сакале да искажат некакво дејство причинето од поглед кој има моќ некого да доведе, т.е. да постави во лоша, ограничена положба. Во книгата Требник, со молитвите кои свештеникот ги чита за мајката – родилка и за новороденчето, се молиме; Господ да ги чува детето и родилката од сите видо...
... ➜

Во што е гревот на фарисејот?

 „А на оние, што беа уверени во себе дека се праведни, и ги презираа другите, им ја кажа оваа парабола: Два човека влегоа во храм да се помолат; едниот фарисеј, а другиот митар. Кога застана, фарисејот вака се молеше во себе: Боже, Ти благодарам што не сум како другите луѓе: разбојници, несправедливи, прељубодејци, или како овој митар. Постам двапати во седмицата, давам десеток од сè што придобивам. А митарот стоеше оддалеку; не смееше дури (н)и очите да ги подигне кон небото, туку се удираше в гради и велеше: Боже, биди милостив спрема мене грешниот! Ви велам: дека тој си отиде дома повеќе оправдан, отколку оној; зашто секој што се воздига, ќе биде понизен, а кој се понизува ќе биде воздигнат” (Лк 18, 9-14). Познатата парабола за митарот и фарисејот, со која започнува подготовкaтa за Великиот пост, ни предложува да размислуваме за многу прашања. Едно од нив е: Во што се состои вината на фарисејот? Фарисејството е многу подмолно, во црковната свест продира постепено, незабележл...
... ➜

Божикно послание од Митрополитот Кумановско-осоговски г. Григориј

Image
† ГРИГОРИЈ , ПО МИЛОСТА БОЖЈА, МИТРОПОЛИТ КУМАНОВСКО-ОСОГОВСКИ, ПО ПОВОД РОЖДЕСТВОТО ХРИСТОВО, ГО ИСПРАЌА МИРОТ И БЛАГОСЛОВОТ ОД БОГОМЛАДЕНЕЦОТ ПРЕКУ ПОРАКИТЕ НА БОЖИКНОТО ПОСЛАНИЕ, ДО СЕЧЕСНОТО СВЕШТЕНСТВО, БОГОЉУБИВОТО МОНАШТВО И СИТЕ ХРИСТОЉУБИВИ ПРАВОСЛАВНИ ЧЕДА НА КУМАНОВСКО-ОСОГОВСКАТА ЕПАРХИЈА Ги спаси луѓето чудодејствувајќи Владетелот, кога ја оземји морската вода; а кога по своја волја се роди од Девојка, ни предложи проодна патека кон небото; Него, Кој по природа е рамен и на Отецот и на луѓето – Го славиме . [1]   Возљубени чеда во Господа, Од овие стихови на богослужбените песни кои најдобро ја изразуваат смислата на празниците, дознаваме дека Бог Словото и Син Божји, Кој е рамен на Отецот, Кој е роден од Отецот пред сите векови, на себе ја зеде човечката природа, стана Човек, рамен на луѓето, се изедначи со луѓето [2] , за повторно, по патеката која ја направи проодна со Неговата неискажлива љубов, да го воведе човекот во заедница со Бог Отецот. Затоа, Божик е празник...
... ➜