Недела на Страшниот суд

Во изминатите две недели од овој претпосен период, богослужбениот фокус беше на Божјото трпение и неограниченото сострадание (сочувство), на Неговата подготвеност да го прифати секој грешник кој со покајание ќе се врати кај Него.

Оваа недела пред нас ја поставува есхатолошката димензија на Великиот пост: тој е подготовка за Второто доаѓање на Спасителот, за вечната Пасха (премин) во идниот век, тема која е во фокусот и на првите три денови од Страдалната седмица. Во оваа трета недела, со силна евангелска парабола се потсетуваме на една дополнителна вистина: никој не е толку трпелив и милостив како Бог, но дури и Тој не им простува на оние што не сакаат да се покајат. Бог на љубовта е и Бог на праведноста, а кога Христос повторно ќе дојде во слава, Тој ќе дојде како наш Судија.

Таква е пораката на Великиот пост до секого од нас: врати се додека имаш време, покај се пред да дојде Крајот! Но, пресудата не припаѓа само на иднината. Овде и сега, секој ден и секој час, со скаменетоста на нашите срца кон другите и во неуспехот да одговориме на можностите што ни се дадени за да им помогнеме, ние веќе се осудуваме себеси.

Друга тема на оваа недела е темата за љубовта. Кога Христос ќе дојде да ни суди, што ќе биде критериумот на Неговиот суд?

Параболата за Последниот суд одговара: љубовта – но, не хуманитарната грижа за апстрактна правда и за анонимните „сиромашни“, туку конкретната и лична љубов кон човечката личност – кон специфичните личности со кои се сретнуваме секој ден во нашите животи. Христијанската љубов е „можна неможност“ да го видиме Христос во другата личност, кој и да е тој или таа, и кого Бог, во својот вечен и таинствен план, решил да го воведе во нашиот живот, нека е и само за неколку моменти. Параболата за Последниот суд е за христијанската љубов. Не секој од нас е повикан да работи за „човештвото“, но сепак секој од нас го примил дарот и благодатта на Христовата љубов.

Знаеме дека, конечно на сите луѓе им е потребна  лична, личносна љубов - односно, препознавање во нив на нивната единствена душа во која убавината на целото создание се одразува на единствен начин. Знаеме и дека многу луѓе се во затвор и се болни, жедни и гладни, затоа што таа лична љубов им била ускратена.

И, конечно, знаеме дека колку и да е тесна и ограничена рамката на нашето лично постоење, секој од нас е одговорен за мал дел од Царството Божјо, секој од нас станал одговорен токму преку тој дар на Христовата љубов. Така, дали сме ја прифатиле оваа одговорност или не, дали сме сакале или сме одбиле да сакаме, за тоа ќе бидеме судени.

Иако при Неговото Воплотување и вочовечување, Господ Исус Христос, Синот Божји дојде на земјата, понизно (смирено), за да го „спаси светот“, сега ќе дојде „во слава“, за да му суди на светот. (Фразата „повторно ќе дојде“, во Символот на верата, на грчки: πάλιν ἐρχόμενον, и на црковнословенски: паки грядущаго, е во сегашно време: повторно доаѓа... – забел. на прев.). Тој нема да им суди само на христијаните или само на незнабошците, како што веруваа Евреите во врска со Божјиот суд. Тој ќе им суди на сите луѓе, на христијаните и нехристијаните, на верниците и на неверниците.

Св. Григориј Палама нѐ поучува: „Да покажеме  дела на љубов кон нашите браќа во Христа, така што ќе бидеме милосрдни кон сиромашните и ќе ги вратиме заблудените, без разлика каква и да е нивната сиромаштија или заблуда, добивајќи правда за онеправданите, охрабрувајќи ги  болните, без разлика дали нивните страдања потекнуваат од видливи непријатели и физички болести или од невидливи зли духови и обесчестувачки страсти, посетувајќи ги затворениците во затвор, па дури и со поднесување на оние кои нè повредуваат, простувајќи си еден на друг каква било причина за незадоволство да имаме меѓу себе, како што Христос ни прости. Со еден збор, да покажеме христијанска љубов еден кон друг со сите наши постапки и зборови. Така, да ја достигнеме Божјата љубов, да го добиеме Неговиот благослов и да го наследиме вечното небесно  Царство што ни е ветено и е подготвено уште од создавањето на светот“.

Гладот, жедта, бедата, болеста, затворската мака, не можат да останат во тајност, за некој да има право да тврди дека не ги забележал. Човек не може да ги игнорира, без да престане да чувствува, освен ако тој целосно не го искоренил образот Божји во себе. Така во оној ден: „Книгите ќе бидат отворени, делата на луѓето ќе бидат откриени пред неподнесливата судница“ (Вечерна).

Затоа, љубовта регулира, проверува сè, и во сегашниот и во идниот живот. Дури и најблагородните и најзначајните дела, мора како критериум да ја имаат љубовта, за да бидат искрени. Пекол е кога ти самиот не љубиш и кога тебе не те сакаат. Наместо тоа, кога навистина сакаш, наоѓаш многу начини да го покажеш тоа и изнаоѓаш илјада начини за да им помогнеш на оние, на кои им е потребна помош.

Може да добиеме место во рајот, бидејќи тоа е плод на делата од нашата љубов, направени со смирение. Тие дела ќе ни помогнат да бидеме оправдани на страшниот Христов Суд. Амин.

Подготви: протојереј-ставрофор А.П.

Извори: Carnival Sunday https://orthodoxtimes.com/carnival-sunday/ Meatfare Sunday: Christian love is “possible impossibility” to see Christ in another person https://orthodoxtimes.com/meatfare-sunday-christian-love-is-possible-impossibility-see-christ-in-another-person/